Dünyada koronavirüs salgını yükselirken, çeşitli ülkelerde üretilen aşıların başarı haberleri ümit veriyor. Barem’in Türkiye’yi temsil eden 1000 kişi ile görüşerek geçtiğimiz ay gerçekleştirdiği araştırma, koronavirüs aşısına karşı denenme süresi ve üretildiği ülkeler bağlamında temkinli yaklaşıldığını gösterdi. Görüşülen her 3 kişiden biri, “aşı Türkiye’de üretilirse hemen olurum” diyor.

BAREM Pazar Araştırma ve Danışmanlık şirketi tarafından gerçekleştirilen araştırmaya göre görüşülen kişilerin yarısı (%48) kendisi için ulaşılır olduğunda koronavirüs aşısını hemen yaptırmayı düşünüyor. Ancak bu kişilerin çoğu, “aşı Türkiye’de üretilirse hemen olurum” diyor.

Her 10 kişiden yalnızca 1’i üretildiği ülkeden bağımsız olarak hemen aşı olacağını ifade ediyor. 10 kişiden 4’ü (%38) aşının denenmesi için bir süre bekleme, %15’i ise kim üretirse üretsin koronavirüs aşısı olmama kararında.

Araştırmaya göre, Türkiye’de üretilen dışında aşının üretildiği ülkenin bir cazibesi görünmüyor. En yüksek talebi Avrupa Birliği’nde üretilen aşı alsa da tercih edenlerin oranı çok düşük (%2,2). ABD (%0,7), Çin (%0,6) ve Rusya’dan (%0,4) gelen aşıların, aşı olma isteği yaratmadığı kesin.

Erkekler daha istekli

• Koronavirüs aşısını, “Türkiye’de üretilirse hemen olmak isteyen” %34’lük kesimin dağılımına bakıldığında oran, erkeklerde %38, kadınlara %29.
• “Aşı olmayı hiç istemeyenlerin” oranı %15 iken erkeklerde (%13), kadınlara (%18) göre daha düşük.
• “Aşıyı kim üretirse üretsin hemen olmak isteyen” (%10) kesimde de erkekler (%13), kadınlara (%8) göre daha yüksek oranda.

Gençler koronavirüs aşısına karşı daha temkinli

• Aşıyı hemen olmam, denenmesini beklerim (%38) diyenlerin oranı 18-34 yaş grubunda (%47), 35-54 (%36) ve 55 yaş üstü (%30) gruplara göre daha yüksek.
• Yerli üretim aşıyı hemen olmak isteyenler yaş arttıkça artıyor. 18-34 yaş grubunda %25 olan oran, 35-54 yaş grubunda %36’ya, 55 üstü yaş grubunda %43‘e çıkıyor.
• Benzer şekilde hangi ülke yaparsa yapsın, hemen aşı olurum diyenlerin oranı da yaş arttıkça artış gösteriyor. 18-34 yaş grubunda %8 ve 35-54 yaş grubunda %9 olan oran, 55 üstü yaş grubunda %15‘e yükseliyor.

Eğitim arttıkça koronavirüs aşısına karşı sorgulama da artıyor

• “Kim yaparsa yapsın hemen aşı olmam, bir süre denenmesini beklerim” diyenlerin oranı (%38) eğitim arttıkça artıyor. Üniversite ve üzeri eğitimliler arasında %53’e kadar çıkıyor.
• “Aşıyı Türkiye’nin üretmesi durumunda hemen olurum” diyenlerin oranı (%34) ilk okul mezunu grupta %42 iken üniversite ve üzeri eğitimliler arasında %18’e düşüyor.

Benzer farklılıklar sosyoekonomik statü açısından da görünüyor

• “Aşı olmadan önce bir süre beklerim” diyenler üst-AB ses grubunda %53 iken, orta ses-C1C2’de %40’a, alt ses-DE’de %26’ya düşüyor.
• Yerli aşıyı hemen olmayı düşünenlerin oranı, AB ses grubunda %21 ile diğer gruplardan farklı.

Araştırma Künyesi: Araştırma CATI (Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi) yöntemiyle Türkiye’yi temsil eden 1000 kişi ile 22 Eylül – 08 Ekim 2020 tarihleri arasında gerçekleşti.